استان تهران با قرارگرفتن در نقطه مرکزی جغرافیای ایران، جدای از اهمیت سیاسی و اقتصادی در اتصال بخشهای مختلف کشور به یکدیگر نقشی کلیدی و حساس دارد. در چنین موقعیتی، اصلیترین جادههای پرترافیک کشور یا از تهران آغاز میشوند یا با عبور از آن خود را به مقاصد اصلی میرساند. تمامی این اتفاقها، راههای تهران را به موقعیتی منحصربهفرد در تهران میرساند و ازاینرو اهمیت حفظ کیفیت آنها و توسعههایی که در سالهای آینده باید به مرحله اجرا برسد بیش از هر محور دیگری خود را نشان میدهد.
حیدر نوروزی، مدیرکل راهداری و حملونقل جادهای استان تهران که از چند ماه قبل کار خود را در این حوزه آغاز کرده معتقد است با توجه به همین موقعیت استراتژیک چگونگی پرداختن به اولویتهای راهداری استان تهران اهمیت بسیار زیادی پیدا میکند. او معتقد است این راهها نهتنها در سطح ملی که در سطح فراملی نیز اهمیت بسیار بالایی دارند و ازاینرو پیگیری طرحهای موجود باید با نگاهی کشوری و اولویتدار انجام شود. به گفته نوروزی استان تهران آماده شده تا راهداری زمستانی را با بالاترین کیفیت و البته بدون واردکردن کمترین فشار به رانندگان و خودروهایشان مدیریت کند و با بسیج امکانات، پایتخت خود را برای زمستان ۹۷ آماده کرده است.
با افزایش قابلتوجه تعداد خودروها، بالارفتن تعداد ساکنان شهرهای حومهای و بالارفتن مداوم آمار ترانزیت کشور، استان تهران چگونه نقش کلیدی خود در حملونقل کشور را مدیریت میکند؟
استان تهران از چند دهه قبل در کنار نقش و اهمیت سیاسی خود، توانسته در عرصه اقتصادی نیز حضوری محوری و تعیینکننده داشته باشد. ازاینرو بسیاری از محمولههای تجاری و اقتصادی یا از تهران به سایر شهرهای کشور فرستاده میشوند یا از هر مرز یا نقطهای که حرکتشان آغاز شده باشد، سرانجام باید از تهران عبور کنند. در چنین فضایی با توجه به محوریت جادهها در حملونقل ایران، راههای تهران اهمیت اصلی و تعیینکننده خود را به رخ میکشند. درحالحاضر استان تهران ۲هزار و ۹۳۵ کیلومتر آزادراه، بزرگراه، راه اصلی، راه فرعی و راه روستایی دارد که روزانه تردد قابلتوجهی در بسیاری از آنها به ثبت میرسد. ازاینرو میتوان گفت که تهران نقطه مرکزی راههای کشور بوده و از تمام ظرفیت خود برای مدیریت رفتوآمدها استفاده میکند.
جایگاه راههای تهران در کریدورهای اقتصادی کشور چگونه تعریف میشود؟
راههای تهران در مسیر شش کریدور اصلی و حساس کشور قرار دارند. تهران–کرج، تهران–ساوه، تهران-هراز، تهران-فیروزکوه، تهران–قم و تهران–مشهد اصلیترین کریدورهای کشور به شمار میروند که این استان در مرکز تمامی آنها قرار گرفته است. ازاینرو میتوان گفت که این راهها در سطحی فراملی اهمیت دارند و این واقعیت، سنگینی بار راهداری و حفظ و مدیریت راهها و توسعه آنها را نشان میدهد.
سال گذشته و همزمان با اوجگیری سرما و بارش، مشکلاتی برای برخی از راههای تهران به وجود آمد. امسال چه برنامهریزی صورت گرفته که این مشکلات کاهش یابند؟
آنچه سال گذشته رخ داد نیز بهخوبی اهمیت راههای مواصلاتی تهران را مشخص کرد. اینکه تنها برای چند ساعت تردد در یک جاده متوقف شده یا با مشکلاتی مواجه شود و این مسئله در سطح کشوری مطرح شده و نیاز به برطرف شدن آن اعلام شود، نشان میدهد که اگر به راهداری استان بهدرستی پرداخته نشود امکان ایجاد مشکل در بسیاری از بخشها وجود خواهد داشت. ما در زمستان پیش رو تمام تلاش خود را خواهیم کرد که از سرما و بارشهای احتمالی عبور کرده و در این حوزه از تمامی امکانات موجود بهرهگیری کنیم.
وضعیت زیرساختهای راهداری تهران چگونه است و آیا توان پاسخگویی به نیازهای جاری در زمستان را دارد؟
قطعا درصورتیکه تزریق منابع اعتباری با سرعت و گستردگی بیشتر انجام شود، میتوان به تأمین تجهیزات بیشتر فکر کرد اما خوشبختانه با همکاریهایی که از سوی دستگاههای ذیربط در وزارت راهوشهرسازی و سازمان برنامهوبودجه صورت گرفته ما توانستهایم بخشی از نیازهای خود را تأمین کنیم. درحالحاضر ۲۸ راهدارخانه در استان تهران فعال هستند که تجهیز و بهروزرسانی امکانات آنها یکی از اصلیترین برنامههای ما بوده است. در کنار آن ما تا آغاز زمستان ۱۵ دستگاه ماشینآلات جدید را نیز وارد ناوگان میکنیم تا بتوانند در کنار دیگر دستگاهها به مردم خدمترسانی کنند. ما نخستین بارشها را در گردنههای جادهای استان پشت سر گذاشتهایم و تلاش میشود با نوسازی ناوگان و حفظ کیفیت آنها در بارشهای بعدی با حداکثر توان به مردم خدمترسانی شود.
در کنار راهداری، این اداره کل آیا در بخشهای حملونقل نیز طرحها و پروژههایی در دستساخت دارد؟
ما تلاش میکنیم بر اساس مأموریت خود حفظ ایمنی و کیفیت جادهها را در بخشهای مختلف دنبال کنیم و ازاینرو طرحهایی نیز تعریف شده و دنبال میشوند. ساخت تقاطع غیر همسطح شهرک حملونقل که از سالها پیش مطرح بود، امروز به گامهای پایانی خود رسیده و قطعا در سال جاری به بهرهبرداری میرسد. در کنار آن تجهیز مسیر تهران–کرج به نیوجرسیهای جدید نیز یکی دیگر از طرحهای اولویتداری است که در دست انجام است. پیشازاین در این مسیر گاردریلهای غیرمنظمی وجود داشت که با نصب تجهیزات جدید لااقل بخشی از مشکلات آن حل خواهد شد.
هرچند بر اساس قوانین کشور راهداری بهعنوان یک حوزه حاکمیتی در حوزه مسئولیتهای دولت تعریف میشود اما آیا امکان جذب و استفاده از سرمایهگذاران بخش خصوصی نیز در این بخش وجود دارد؟
ما تمام تلاش خود را کردهایم که از حضور بخش خصوصی نهایت استفاده را ببریم. آنها حتی در حوزه راهداری مانند خرید تجهیزات و مواد موردنیاز مانند نمک نیز فعال شدهاند و در دیگر سطوح از توان آنها استفاده میشود. یکی از اصلیترین عرصههای موردتوجه بخش خصوصی به مجتمعهای خدماتی و رفاهی بینراهی بازمیگردد. ما درحالحاضر در تهران چهل مجتمع خدماتی در جادههای مختلف داریم که بخش خصوصی در بخشهای مختلف آنها فعالیت دارند. پسازاین نیز یکی از اصلیترین دغدغههای ما جذب سرمایهگذاران جدید و استفاده از ظرفیتهای آنها خواهد بود.
با توجه به محدودیتها و مشکلات اقتصادی موجود در کشور، آیا اداره کل به سرمایهگذاران بدهی معوقه قابلتوجهی دارد؟
قطعا با توجه به هزینهبر بودن طرحهای زیرساختی اینکه توقع داشته باشیم هیچ بدهی وجود نداشته باشد منطقی نیست اما خوشبختانه با تلاش دولت و استفاده از راهکارهایی مانند اسناد خزانه و تهاتر بخشی از این بدهیهای پاسخ داده شده و این روال ادامه خواهد داشت. در عرصه مسائل مالی موضوعی که بیشترین اهمیت را دارد به چگونگی نگاه ما به طرحهای عمرانی بازمیگردد. راه یک ثروت ملی است که حفظ آن اهمیت کمتری از ساختش ندارد. این طرحها همگی زمانبر و هزینهبر هستند و با این تفاسیر وقتی صحبت از راهداری آنهم در استانی مانند تهران میشود، باید تلاش کنیم بیشترین امکانات و ظرفیتهای ممکن به این بخش سرازیر شود.