سعید محمدزاده، مدیرعامل راهآهن، در همایش فرصتهای سرمایهگذاری و تأمین مالی در حوزه حملونقل ریلی عنوان کرد: «اهدافی که در حوزه ریلی اندیشیده شده این است که در هر قانون و برنامهای که مراجعه میکنید در حوزه حملونقل اولویت با حملونقل ریلی است اما آیا این برنامهها و قوانین توانسته به این اولویت پاسخ دهد و یا اینکه حملونقل ریلی با توجه به اینکه در اولویت بوده است بهخوبی نقش خود را در کشور ایفا کرده است؟»
او ادامه داد: «همواره بیشترین تأکید در برنامههای توسعه در حوزه ریلی بوده است که اگر به سیاستهای ابلاغی توجه کنیم در تمام آنها نوشته شده است اولویت با حملونقل ریلی است که در راستای آن سهم حمل بار ریلی باید تا ۳۰ درصد برسد آیا این یک شعار است؟»
محمدزاده گفت: «اگر یک تن-کیلومتر بار از جاده به ریل منتقل شود ۳۵ سیسی صرفهجویی سوخت رخ میدهد، امروز حدود ۳۰ میلیارد تن-کیلومتر بار میتواند به ریل منتقل شود که با احتساب مصرف ۳۵ سیسی و نرخ سوخت ۷۰ سنت، ۷۵۰ میلیون دلار صرفهجویی سوخت خواهیم داشت.» محمدزاده تأکید کرد: «ما در سال نزدیک به ۱۰۰ میلیارد نفر-سفر حومهای داریم که متأسفانه باید بگویم سهم این سفرها در حملونقل ریلی بسیار پایین است و اینیکی از دلایل آلودگی هوا است.»
مدیرعامل راهآهن بیان کرد: «۳۰ درصد خودروهای تهران از حومه شهر به پایتخت میآیند که اگر به ریل منتقل شوند صرفهجویی زیادی در مصرف سوخت و کاهش زمان سفر خواهیم داشت. اگر ما موفق شویم که سفرهای حومهای را به روی ریل پیاده کنیم بهطور یقین در حوزه هوای پاک، سلامت و کاهش سوخت، قدمهای بسیار مهمی برداشتهایم.» او با بیان اینکه ۲ هزار کیلومتر در ۱۰ سال اخیر ریل تحویل دادهایم، عنوان کرد: «در گزارشهایی که برای این خصوص در پیوست بودجه مطرح شده است؛ جمعاً ۱۲ میلیون تن بار برای این ۲ هزار کیلومتر خط در نظر گرفته شده است. حال اگر برای مسیر ۷۰۰ کیلومتری حمل بار این میزان خط را در نظر بگیریم و با احتساب مصرف ۲.۵ سیسی سوخت سالانه حدود ۲۰۰ میلیون دلار صرفهجویی سوخت رخ میدهد اما این ۲ هزار کیلومتر خط ریلی متأسفانه چندان بار نداشتند.»
محمدزاده با تأکید بر اینکه حتماً امکان انتقال
۱۳۳ میلیارد تن-کیلومتر بار روی ریل وجود دارد، گفت: «در کشورهایی که نرخ سوخت واقعی است باز بار به سمت ریل سوق یافته است در کشور ما که فعلاً نمیتوانیم نرخ سوخت را واقعی کنیم حداقل اجازه دهیم که این سرمایه ملی از بین نرود.» مدیرعامل راهآهن افزود: «راهآهن تلاش کرده است در راستای افزایش انتقال بارهای ریلپسند به سمت جاده تعرفه حق دسترسی را از ۵۷ درصد به ۱۹ درصد کاهش دهد.» او گفت: «کاهش نرخ تعرفه حق دسترسی توانست مقدار بار روی ریل را ۵۰ درصد افزایش دهد.»
مدیرعامل راهآهن ادامه داد: «در سال گذشته ۱۳۳ میلیون تن بار از کشور صادر و ۴۰ میلیون تن بار به کشور وارد شد، جمع بارها در صادرات به چین، ترکیه، عراق و افغانستان بود و واردات از ترکیه، چین، عراق و روسیه بود که سهم ریل از این رقم فقط ۱۵ میلیون تن بود.» محمدزاده با اشاره به این مسئله که توسعه حملونقل ریلی رخ نمیدهد مگر با سرمایهگذاری بخش خصوصی تصریح کرد: «بر اساس برنامهریزیهای انجامشده قرار است ۵۴ درصد این سرمایهگذاری توسط بخش خصوصی و ۴۶ درصد آن توسط دولت تأمین شود.»
مدیرعامل راهآهن خاطرنشان کرد: «خطوط ریلی ظرفیت حمل ۱۳۰ میلیارد تن-کیلومتر بار را دارا است. اما برای دستیابی به این رقم ضرورت دارد ۵۵ هزار دستگاه واگن باری به ناوگان ریلی اضافه شود.»
دو تهدید برای سال آینده
محمدزاده در بخش دیگری از صحبتهای خود با بیان اینکه در این صورت در آینده با دو سونامی مواجه خواهیم شد گفت: «اولین سونامی مربوط میشود به افزایش تصادفات جادهای و سونامی دیگر مربوط میشود به افزایش مصرف سوخت در کشور.» محمدزاده با اشاره به، بهصرفه بودن قیمت جابهجایی کالا از طریق راهآهن اظهار داشت: «با دلار ۳۷۰۰ تومان جابهجایی هر تن-کیلومتر بار از طریق ریل از ایران هشتدهم سنت است که در مقابل چین، آمریکا و اروپا رقابتپذیری بسیار بالایی دارد اما به رقم ارزانبودن جابهجایی بار از ریل ایران هنوز امکان جذب بارهای بینالمللی فراهم نیامده است.» او افزود: «طبق آمار شاهد آن هستیم که در دهه ۸۰ که ظاهراً دوران اوج خصوصیسازیها بوده سهم ریل در جابهجایی بار کمتر از ۱۰ درصد بود و توانستیم از سال ۹۲ تا ۹۶ این رقم را تا ۴۷ میلیارد تن کیلومتر افزایش دهیم. تفاوت این دو روند چیزی حدود ۱۸ تا ۲۰ میلیارد تن بوده یعنی در این مدت در دولت یازدهم توانستیم حداقل ۴۵۰ میلیارد دلار صرفهجویی در مصرف سوخت داشته باشیم.»
بهرهبرداری از هزار کیلومتر خط ریلی
او با اشاره به سرمایهگذاری ۳۴ میلیارد یورویی در شبکه ریلی در افق سرمایهگذاری بلندمدت گفت: «پروژههای زیرساختی، دوخطهسازی، برقیسازی، نوسازی، تراکبندی همه در راستای توسعه شبکه ریلی هستند و نیاز به سرمایهگذاری دارند.»
معاون وزیر راهوشهرسازی ادامه داد: «تاکنون ۱۲۰۰ کیلومتر خط دوم ریلی تحویل داده شده است و هزار کیلومتر دیگر قبل از هفته دوم سال آینده به بهرهبرداری میرسد.» محمدزاده افزود: «نوسازی محور جنوب را در شرایطی انجام دادیم که بیش از ۶۰ سال بود که محورهای ریلی این مسیر بازسازی و نوسازی نشده بودند و تمام این اقدامات در طول دولت یازدهم و دوازدهم انجام شد.»